< > >

‘Berend Botje ging uit varen met zijn scheepje naar Zuidlaren, de weg was recht, de weg was krom, nooit kwam Berend Botje weerom.’ Het bekende kinderliedje is vele honderden jaren oud en werd voor het eerst opgeschreven in het jaar 1894 - maar het verhaal gaat dat het al veel ouder is. Het liedje bestaat uit meerdere coupletten, waarbij per regio nog eigen vertalingen en aanpassingen gedaan zijn.

Er is veel gespeculeerd over wie Berend Botje geweest zou kunnen zijn. Als eerste wordt gesproken over een Botje uit Oudeschans die probeerde om zijn dienstplicht voor Lodewijk Napoleon te ontlopen. Het kan ook een boertje uit Borger zijn geweest, die met zijn scheepje over de Hunze naar Zuidlaren is gevaren of misschien was het de houtzaagmolenaar van het dorp die een zoon had die naar Amerika is geëmigreerd?

Lodewijk van Heiden

Het verhaal van Berend Botje wordt het meest gekoppeld aan de persoon Lodewijk van Heiden. Hij komt uit een familie die vroeger woonde op havezathe Laarwoud te Zuidlaren. Zijn vader was drost van het gebied. Lodewijk van Heiden werd al vroeg Luitenant ter Zee en na diverse omzwervingen op zee keerde hij in 1794 terug naar Zuidlaren. Daarna ging hij in opdracht van de Russische tsaar aan de slag als kapitein-luitenant. Hij werd bekend door onder andere de historische zeeslag de Slag bij Navarino, waarbij Griekenland onafhankelijk werd en verlost was van de Turkse onderdrukking.

Uiteindelijk werkte hij zich op tot commodore en kreeg hij in 1826 de verantwoordelijkheid voor de Russische vloot. Met de Engelsen en de Fransen werd hij destijds naar de Middellandse zee gestuurd om daar de oorlog tussen Turkije en Griekenland te beëindigen, wat onafhankelijkheid voor Griekenland betekende. Hierdoor werd hij daar een beroemdheid. In het Griekse Pylos is nog een groot monument voor hem te vinden en ook staat hij afgebeeld op een Griekse postzegel uit 1927.

In 1832 keerde hij voor de laatste keer terug naar Zuidlaren, daar werd hij nog wel eens gezien op het Zuidlaardermeer. Nadien vertrok hij uit Zuidlaren en ging eerst naar Amerika en later naar Estland. Daar vereenzaamde hij en overleed aan de gevolgen van waterzucht.

Beeld

Tegenwoordig is Berend Botje te vinden in Museum de Wachter. Daar staat sinds 2009 het originele beeld. Dit beeld is ontworpen door Willy van Son en is op 1 juli 1967 onthuld.

Er is ook een replica van het beeld geplaatst in de stationsstraat in het centrum van Zuidlaren. Naast de replica is een boek te zien met daarop de tekst van het bekende kinderliedje.

Ontdek de tijdlijnen

Deze website maakt gebruik van cookies

Deze website maakt gebruik van cookies die noodzakelijk zijn om de website zo goed mogelijk te laten functioneren. Klik op "Akkoord" als je akkoord gaat met het gebruik van cookies, klik op "Aanpassen" voor meer informatie en om zelf te bepalen welke cookies worden geplaatst.

Deze website maakt gebruik van cookies die noodzakelijk zijn om de website zo goed mogelijk te laten functioneren. Klik op "Akkoord" als je akkoord gaat met het gebruik van cookies, klik op "Aanpassen" voor meer informatie en om zelf te bepalen welke cookies worden geplaatst.